Upamiętanie, pokuta i nawrócenie są nierozłączne w procesie pojednania i życia w jedności z Bogiem poprzez Jezusa Chrystusa (więcej na ten temat dowiesz się, klikając tutaj). Obejmują one:
1) zmianę sposobu naszego myślenia (upamiętanie),
2) przyznanie się do winy i wewnętrzny smutek z powodu grzechów popełnionych wobec Boga (pokuta),
3) działanie, czyli odwrócenie się od grzesznej drogi życia (nawrócenie).
#1 Upamiętanie
W Biblii słowo „upamiętanie” oznacza zmianę sposobu myślenia – wrogość wobec Boga zostaje zastąpiona wiarą i posłuszeństwem. Dotyczy to zrozumienia, że: prawdziwym Panem i Zbawicielem jest Jezus Chrystus (Dzieje Apostolskie 2:36), Bóg jest Bogiem, a człowiek (istota grzeszna) Bożym stworzeniem, które ma chwalić swego Stwórcę, czyniąc Jego wolę. Ta zmiana sposobu myślenia musi być tak mocna, że będzie miała wpływ na całe nasze życie – nasze pragnienia, cele, wartości i czyny (przemiana z buntownika w lojalnego Bożego sługę). Niestety bez przekształcenia sposobu myślenia (upamiętania) nie można się zmienić (według Bożych wzorców) i zostać chrześcijaninem.
Marka 1:15
„[…] wypełnił się czas i przybliżyło się Królestwo Boże, upamiętajcie się i wierzcie ewangelii”.
Dzieje Apostolskie 2:36-39
„[…] niechże tedy wie z pewnością cały dom Izraela, że i Panem i Chrystusem uczynił Go Bóg, tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście. A gdy to usłyszeli, byli poruszeni do głębi i rzekli do Piotra i pozostałych apostołów: Co mamy czynić, mężowie bracia? A Piotr do nich: Upamiętajcie się i niechaj się każdy z was da ochrzcić w imię Jezusa Chrystusa na odpuszczenie grzechów waszych, a otrzymacie dar Ducha Świętego. Obietnica ta bowiem odnosi się do was i do dzieci waszych oraz do wszystkich, którzy są z dala, ilu ich Pan, Bóg nasz, powoła”.
Upamiętanie nie jest jednak naszą zasługą. Nikt nie może o własnych siłach zmienić swojego sposobu myślenia, zrozumieć Boga i przyjść do Niego, jeśli go nie pociągnie Ojciec (Jana 6:44 / Dzieje Apostolskie 5:31 / Dzieje Apostolskie 11:18). Pismo Święte mówi, że jest to praca Ducha Świętego, który przekonuje i pobudza nas do zdrowego myślenia. Dlatego prawdziwe upamiętanie nie jest, jak niektórzy myślą, wynikiem działania sumienia, ponieważ to właśnie Duch Święty przekonuje świat, ludzi niewierzących w Jezusa, o grzechu, Bożym sądzie i sprawiedliwości [(Jana 16:7-8) więcej o Duchu Świętym dowiesz się, klikając tutaj]. Bez wsparcia Ducha Świętego sumienie może jedynie pobudzić nas do podjęcia mało znaczących decyzji, które nie mają większego wpływu na zmianę naszego życia (więcej o sumieniu dowiesz się, klikając tutaj). Biblia naucza nas, że upamiętanie (zmiana sposobu myślenia) prowadzi do następnych kroków – pokuty i nawrócenia (Dzieje Apostolskie 26:20 / Mateusza 3:8). Nie wystarczy bowiem jedynie poznać umysłem prawdy (nauki) o Bogu, wiedzieć o Jezusie, rozumieć, czym jest zło, grzech i własna niesprawiedliwość – należy coś z tym zrobić, wdrożyć tę naukę w życie.
#2 Pokuta
Pokuta jest stanem wewnętrznego smutku i żalu, w którym osądzamy samych siebie z powodu grzechów i przestępstw popełnionych wobec Boga. Uznajemy Jego sprawiedliwość i potępiając samych siebie, przyznajemy się do winy, wyznajemy grzechy, bolejemy nad naszym grzesznym stanem lub ograniczeniami (niemożnościami) jakie nad nami panują. Stary Testament mówi o takich elementach pokuty jak: oblekanie się we włosiennicę, posypywanie głowy ziemią, tarzanie się, siadanie w popiele, golenie głowy, zakładanie wora pokutnego, post itp. (Ezechiela 27:30-32 / Jonasza 3:4-9 / Jeremiasza 25:34-37 / Izajasza 58:5 / Nehemiasza 9:1-3). Nowy Testament nie wspomina o tego typu praktykach (poza postem – więcej na jego temat dowiesz się, klikając tutaj), ale ukazuje pokutę jako wewnętrzny stan smutku, ukorzenia i skruchy przed Bogiem z powodu naszych grzechów lub słabości (niemożności).
2 Koryntian 12:21
„[…] obawiam się, że gdy przyjdę, Bóg mój upokorzy mnie przed wami i że będę musiał ubolewać nad wieloma z tych, którzy ongiś popełnili grzechy i do dziś jeszcze za nie nie odpokutowali, grzechy nieczystości, wszeteczeństwa i rozwiązłości, których się dopuścili”.
Pokuta jest konieczna dla wszystkich ludzi, którzy pragną znaleźć się w niebie, i jest ściśle związana z pokorą, upamiętaniem, nawróceniem i wiarą w Jezusa Chrystusa. Oderwana od nich jest bez wartości, stanowi pusty akt religijny i nie ma trwałych owoców. Następstwem upamiętania i pokuty jest nawrócenie.
#3 Nawrócenie
Nawrócenie to świadome i dobrowolne (choć pod wpływem działania Ducha Świętego) zawrócenie z grzesznej drogi życia i zwrócenie się w stronę Boga. Jest to w istocie akt odrzucenia grzesznego postępowania (Rzymian 6:3-6), samych siebie [własnego ja (Galacjan 2:19-20 / Łukasza 14:33-34)] i całego grzesznego świata [jego wartości, pragnień i celów (1 Jana 2:15-17)]. Prawdziwe nawrócenie obejmuje całe nasze życie i oznacza:
a) radykalne odwrócenie się od grzechu, a więc zawrócenie z grzesznej drogi życia (Rzymian 6:1-4 / Rzymian 6:11-12);
b) wydawanie owoców dla Boga (Jana 15:16 / Rzymian 7:4), a więc wykonywanie uczynków sprawiedliwości [wydawanie owoców godnych upamiętania (Mateusza 3:8 / Jakuba 4:16-17)].
Pismo Święte wskazuje, że można nawrócić się pozornie i prowadzić życie religijne, pozostawiając własne grzeszne drogi (Mateusza 7:21-23). Jednak prawdziwe nawrócenie (zbawcze nawrócenie będące dziełem Ducha Świętego) to efekt działania Boga, gruntowna zmiana, polegająca na uwolnieniu człowieka od wpływu grzesznego świata, zależności od niego i rzeczy mu podległych (nałogów, fałszywej religii, niewłaściwego zrozumienia Boga itp.). Jest to cud Bożej łaski [Biblia nazywa to „duchowym narodzeniem” (Jana 3:1-8), „odrodzeniem” (Tytusa 3:3-7) – więcej na ten temat dowiesz się, klikając tutaj], którego następstwem jest życie w wierze w Syna Bożego Jezusa Chrystusa [(Hebrajczyków 11:6 / Rzymian 6:3-5) co to znaczy, dowiesz się, klikając tutaj]. Wówczas Bóg i Jego wola stają się nadrzędnym celem naszego życia, dzięki czemu (poddawani uświęcaniu – więcej na ten temat dowiesz się, klikając tutaj), „wchodzimy na drogę ze śmierci do żywota” [(Jana 5:24) więcej na ten temat dowiesz się, klikając tutaj].
